Helen dünyasında Doktorlara Iatros, muayenehanelerine de Iatreon veya Taberna deniyordu.Hippocrates`in tanınmış eseri Corpus Hippocratium`da doktor muayenelerinin bol ışık ve havalı olması tavsiye edilmektedir.Doktor hastasını oturur halde muayene ediyor ve her ikisinin oturduğu tabure ve masa aynı yükseklikte bulunuyordu.
Hemen her doktorun alet, havlu, bandaj sünger gibi kendisine lazım olan nesneleri koyacağı bir sandığı veya sepeti vardı.Operasyonlarda kullandığı aletlerini de bir duvara asıyordu.
Doktorun elinde muayene esnasında notlarını yazdığı bir levha(Tabula) ve buna bağlı bir kalem (Styli) bulunuyordu.Doktorların genellikle bir yardımcıları vardı.Bu yardımcılar operasyonlarda aletleri kendisine uzatıyor, bazen hastayı tutuyor ve ilaçların hazırlanmasında doktorlara yardımcı oluyor,hasta ziyaretlerinde doktora refakat ediyordu.Bazı doktor muayenehanelerinde ekstra bir muayene odası doktorun odasına bitişik bir oda olarak yer alıyordu. Böyle bir örnek Perge antik kentinde, sütunlu Cadde`de mvcut.Muayenehanenin kapısında mekanın Dr.Polydeukos`a ait olduğu yazılıdır.(
ARKAİK DÖNEMDE TIP:
Arkaik dönemde tıp bilimini dört tarihsel periyod içinde incelemek mümkündür.Bu dört period Arkaik ( M.Ö.700-480 )- Klasik ( 480-330), Hellenistik (330-30) ve Roma dönemi(M.Ö. 30- M.S. 395)
Arkaik dönemde; TEURJİK TIP`tan sözedilebilinir.TEURJİK TIP HASTALIK VE SAĞLIĞIN GELİŞİMİNDE TANRISAL ETKİNİN VARLIĞINA İNANILMASIDIR.Burada tanrısal etki,rahipler aracılığıyla sağlanmaktadır.Asklepion Kült`ü bunun uygulayıcısı olmuştur.Asklepion Kült`ü tanrı Apollon ve onun ölümlü Koronis`ten olan oğlu sağlık tanrısı Asklepios`a dayandırmaktadır.Bu kültün kökenleri M.Ö. 7.y.yıl. ve öncesine kadar inmektedir.(örneğin Mısır`da M.Ö. 3000 de var olan IMHOTEP KÜLTÜ ile bağlantısı olduğu iddia edilmektedir.İmhotep`e tanrı olarak tapınılmakta ve ve o da adına yapılan tapınaklarda hastaları iyileştirmektedir.)
TAPINAK TIBBI
Antik dönemin doktorları bu “ TAPINAK TIBBI“nı bilimsel tıbba dahil etmediler.Ama tamamen de dışlamadılar.Bilimsel tıbbın yanısıra tapınak tıbbı da varlığını tüm antik dönem boyunca sürdürdü.Bunun bir göstergesi olarak da Epidauros, Pergamon, Cos, Rhodos,Kyrene ve Knidos`ta ve Knidos`ta kurulan Asklepion`lar gösterilebilir.
Asklepionlarda, rahip hekimler hastalarını kabul ederler ve onları dini içeriği olan uygulamalarla iyileştirmeğe çalışırlardı.Bu uygulamalar bedeni ve ruhu kapsayan karmaşık rituellerdir.Bunlar; kurban kesme, tapınak ziyareti, törensel yıkanma ve tapınak içinde yatakhane (Abaton)`a girip yatma şeklinde uygulamalardır.
Kesilen kurbanlar yalnız Asklepios`a değil, onun evlatları ; Hygeia, Machaon, Telesphoros ve Panakeia içinde yapılıyordu.Abaton`a yatan hastalar, tapınak uykusuna (İncubation) yatarlarken, tanrıdan kendilerini iyileştirmesi için dualar ediyorlardı. Uyandıktan sonra gördükleri rüyaları rahiplere anlatıyorlar, rahipler de bunlar hakkında yorumlar yapıyorlardı.Tabi bu yorumlar hastalara iyileşme yolunda psikolojik etkili tavsiyeler şeklindeydi.Bu şekilde sağlığa kavuşmuş hastaların teşekkür olarak votif sunuları yaptıkları, günümüzde yapılan arkeolojik kazılarda bulunan votif adakları ile belgelenmektedir.
Bu teurjik tıp uygulamaları yanısıra Asklepionlarda hastalara otlardan yapılmış ilaçlar, yara bakımı, thermal banyolarda yıkanma , sülükle kan lma gibi uygulamaların da yapıldığı bilinmektedir.
Bilimsel tıbba geçişte ise Samos`lu Pisagor`un (M.Ö. 570- 496 ) görüşleri önemlidir.Onun tarafından kurulmuş olan okulda “ SAĞLIK; BEDENİN BÜTÜN BİLEŞENLERİNİ VE YAŞAMIN AHENK İÇİNDE BULUNMASIDIR, HASTALIK İSE BU AHENGİN BOZULMASIDIR “ diye tanımlanmıştır.
Kroton`lu (Güney İtalya ) Alkmaion ise Nitelik Patalojisi olarak adlandırılan zıtlıklar kavramlarının temelini atar.Bu bir hastalık öğretisidir.Öğreti canlı ve cansız dünyanın dört temel öğesine (su, hava, ateş, toprak) dayandırılır.Bu elementlerin yarattığı, sıcaklık nem , soğukluk ve kuruluğun uygunsuz karışımının hastalıklara neden olduğudur.Örneğin ; kişi çok yiyerek veya açlık çekerek beden ısısını arttırır veya eksiltir.Bu da hastalanmasına neden olurdu.Kanı kemik iliği veya beyni hastalanabilirdi.
Alkmaion öte yandan duyuları açıklamağa çalışmış, modern sayılabilecek nitelemelerde bulunmuştur.
EFES`li HERAKLİT ise, insanın ve dünyanın, su ateş ve topraktan oluştuğunu, sağlığın bu elementlerin uygunluğuna bağlı olduğunu savunmuştur.
AGRİGENT`li (Sicilya) Empdokles ise, Nitelik Patalojisi`ne ek olarak salgı öğretisinin temelini oluşturmuştur.
Read More about AYA TEODOSIA (GÜL CAMİSİ)
